Alfred nobel, de ondernemer die beter bekend staat om het uitvinden van dynamiet die fortuinen verdiende met explosieven en wapenhandel en zijn rijkdom naliet om ‘in te stellen en te schenken’prijzen voor degenen die het afgelopen jaar de mensheid het grootste voordeel hebben opgeleverd”. De eerste Nobel onderscheidingen in de wetenschap werden in 1901 toegekend aan Wilhelm Conrad Röntgen in de natuurkunde voor de ontdekking van röntgenstraling, aan Jacobus H. van 't Hoff in de scheikunde voor osmotische druk en chemisch evenwicht, en aan Emil von Behring in de geneeskunde en fysiologie voor serumtherapie, vooral de toepassing ervan tegen difterie. De rest is geschiedenis - Nobel prijs die nu wordt toegekend, is de gouden standaard voor onderscheiding en de ultieme ‘erkenning’ die een wetenschapper zou kunnen nastreven.
In de loop van de tijd zijn de wetenschapsprijzen over de hele wereld toegenomen. Wetenschapsprijzen van de Bayer Foundation is een reeks prijzen die worden uitgereikt door de stichting die door prof. Kurt Hansen is opgericht om het wetenschapsonderwijs te bevorderen. Ook richtte hij de Hansen Familieprijs voor medische wetenschappen in 2000. Sergey Brin, Yuri en Julia Milner, Mark Zuckerberg en Priscilla Chan, Anne Wojcicki en Pony Ma richtten Doorbraakprijs dat is een reeks internationale prijzen. De eerste Breakthrough Prize werd in 2012 uitgereikt.
Blavatnik-prijzen voor jonge wetenschappers van 42 jaar en jonger, werd in 2007 opgericht via een partnerschap tussen de Blavatnik Family Foundation, onder leiding van Leonard Blavatnik en de New Yorkse Academie van Wetenschappen, onder leiding van Nicolaas Dirks. Leonard werd na het kijken geïnspireerd om een soortgelijke prijs in te stellen Nobel prijsuitreiking.
In het begin stond Blavatnik open voor wetenschappers in New York, New Jersey en Connecticut in de VS. In 2014 werd de prijs uitgebreid met jonge wetenschappers in de VS, en in 2018 in Groot-Brittannië en Israël. Blavatnik Awards voor jonge wetenschappers in Groot-Brittannië voor de jaar 2024 is onlangs toegekend aan Anthony Green voor het ontwerpen en ontwikkelen van nieuwe enzymen, met waardevolle katalytische functies die voorheen onbekend waren in de natuur, Rahul R. Nair voor het ontwikkelen van nieuwe membranen op basis van 2D-materialen die energie-efficiënte scheidings- en filtratietechnologieën mogelijk zullen maken, en aan Nicholas McGranahan , voor het benutten van evolutionaire principes om kanker te begrijpen en waarom tumoren zo moeilijk te behandelen zijn.
Interessant is dat uit een recent onderzoek naar de impact van onderscheidingen op het daaropvolgende werk van de ontvangers is gebleken dat wetenschappers in de beginjaren (minder dan 42 jaar) doorgaans meer citaties verdienen voor hun werk na de prijs dan halverwege hun carrière (42-57 jaar) en senior (ouder dan 57 jaar) wetenschappers. Nobel Laureaten ontvingen minder citaten voor werk na de prijs dan voor werk vóór de prijsuitreiking1. Kennelijk dragen prijzen voor beginnende wetenschappers meer bij aan impactvol en invloedrijk onderzoek. Prijzen als Blavatnik fungeren meer als een klimladder als het gaat om steun en motivatie voor jonge wetenschappers, en vullen zo een leemte op.
Prijzen gaan gepaard met geloofwaardigheid, financiële steun, connectie met de industrie en vieringen. Bovendien hebben ze een positieve invloed op de geest en persoonlijkheid van de ontvangers. Lofbetuigingen, roem en erkenning motiveren wetenschappers enorm in hun bezigheden. De waardering en bewondering vanuit de samenleving vergroten het zelfrespect van de ontvangers van de onderscheiding2. Deze immateriële psychologische gevolgen hebben invloed op het hele onderzoeksecosysteem.
Prijzen en onderscheidingen spelen ook een belangrijke rol bij de keuze van wetenschappers voor de onderzoeksvraag. Ze fungeren als primaire stimulans achter risicovolle innovatiestrategieën en moedigen de verkenning van nieuwe ideeën aan3. Dit is significant gezien het feit dat relatief weinig ideeën en geleerden de grenzen van de wetenschap verleggen4.
***
Referenties:
- Nepomuceno A., Bayer H. en Ioannidis JPA, 2023. Impact van grote onderscheidingen op het daaropvolgende werk van de ontvangers. Royal Society Open Science. Gepubliceerd: 09 augustus 2023. DOI: http://doi.org/10.1098/rsos.230549
- Soni R., 2020. Het overbruggen van de kloof tussen de wetenschap en de gewone man: het perspectief van een wetenschapper. Wetenschappelijk Europees. Wetenschappelijk Europees.14 mei 2020.
- Fortunato S., c.s. 2018. Wetenschap van de wetenschap. WETENSCHAP. 2 maart 2018. Vol 359, nummer 6379. DOI: https://doi.org/10.1126/science.aao0185
- Ma Y. en Uzzi B., 2018. Wetenschappelijk prijzennetwerk voorspelt wie de grenzen van de wetenschap verlegt. PNAS. Gepubliceerd 10 december 2018. 115 (50) 12608-12615. DOI: https://doi.org/10.1073/pnas.1800485115
***