Onderzoek toont aan dat intermitterend vasten voor bepaalde intervallen een goede gezondheid kan bevorderen door ons metabolisme te stimuleren
Vastend is een natuurlijk fenomeen bij de meeste dieren en om vasten in moeilijke omstandigheden mogelijk te maken, vinden er metabolische veranderingen in hun lichaam plaats. Door te vasten kan het lichaam overtollig vet binnenin verbranden. Het wordt dus beschouwd als een heel normaal en natuurlijk proces dat geen nadelige gevolgen heeft voor ons lichaamssysteem, zoals tijdens vastend 'lichaam foetus' – voedselenergie die in het lichaam is opgeslagen – wordt geconsumeerd. Intermitterende vasten houdt in dat je gedurende een bepaalde periode eet en vervolgens gedurende een bepaalde langere periode vast. Met tussenpozen vastend is een dieet dat populair is geworden omdat men denkt dat het enorme voordelen heeft bij gewichtsverlies en het wordt nu bestempeld als een levensstijlkeuze. Hoewel er sterk wordt aangenomen dat intermitterend vasten gunstig is, bestaat er minder duidelijkheid over de exacte aard van deze voordelen.
Wanneer we eten? etenVoedsel wordt ingenomen en een deel ervan wordt opgeslagen voor energie die later kan worden gebruikt. Het hormoon insuline is primair verantwoordelijk voor dit proces. De overtollige energie wordt in de lever opgeslagen als suikers glycogeens, hier is de opslagcapaciteit zeer beperkt. Zodra deze limiet verstreken is, begint onze lever overtollige suikers om te zetten in vet. Al dit overtollige vet kan niet in de lever worden opgeslagen vanwege opslagbeperking; daarom wordt het geëxporteerd naar andere delen van het lichaam waar de opslag onbeperkt is. Deze overmatige opslag van vet wordt dan de reden voor gewichtstoename en andere ziekten.
Effect van vasten op onze circadiane klok
Onderzoekers van de Universiteit van Californië in Irvine, VS, hebben de impact onderzocht van vastend op ons lichaam en meer specifiek op onze circadiane klok. Circadiaanse ritmes zijn onze dagelijkse slaap-waakcycli die een integraal onderdeel zijn van het leven en het evenwicht van ons lichaam handhaven. Deze 24-uurscyclus regelt niet alleen ons slaap- en waakpatroon, maar omvat ook metabolische, fysiologische en gedragsveranderingen die elk levend weefsel in ons lichaam beïnvloeden. Wanneer we bijvoorbeeld geen glucose meer hebben, begint de lever ketonen aan te maken uit vetzuren, zodat het lichaam dat als noodenergiebron kan gebruiken.
Het voedsel dat we consumeren heeft een groot effect op onze circadiane klok, aangezien eten de circadiane ritmes moduleert, wat nog steeds niet wordt begrepen, is hoe 'vasten' deze ritmes precies beïnvloedt en op zijn beurt onze volksgezondheid. Onderzoekers wilden begrijpen hoe vasten de circadiane ritmes in lever- en skeletspieren bij muizen kan beïnvloeden in hun studie gepubliceerd in Cell Reports. De dieren waren op een vastenperiode van 24 uur, toen hun fysiologische functies werden gemeten. Toen muizen aan het vasten waren, verbruikten ze minder zuurstof en energie. Maar zodra ze weer begonnen te eten, wordt deze fysiologische verandering omgekeerd. Vasten veroorzaakte vastengevoelige cellulaire reacties bij muizen die leidden tot reorganisatie van genen in skeletspieren en lever, waardoor hun metabolisme versnelde en dit bevorderde een goede gezondheid. Verschillende spieren vertoonden een gevarieerde respons, bijvoorbeeld skeletspieren reageerden tweemaal op vasten vergeleken met leverspieren. Deze genveranderingen waren duidelijk 'tijdens' vasten. Vasten beïnvloedt dus de circadiane klok, aangezien de circadiane oscillaties van het dier robuuster waren bij vastende muizen. Ook, in vergelijking, ontwikkelden vastende muizen, ondanks het feit dat ze dezelfde hoeveelheid energie consumeerden, geen zwaarlijvigheid of stofwisselingsstoornissen als de andere muizen.
Lichaamsbeweging, eiwitrijk dieet en intermitterend vasten
De bevindingen suggereren dat vasten in feite verschillende cellulaire reacties herprogrammeert. En als de timing van vasten op een efficiënte manier zou kunnen worden gepland, zou er een positief effect kunnen zijn op cellulaire functies en dit zou gezondheidsvoordelen kunnen bieden en bescherming tegen verouderingsgerelateerde ziekten. Het is duidelijk dat vasten nieuwe ritmische genexpressie mogelijk maakt (door regulatie) en veranderingen in ons metabolisme via onze circadiane klokken zou kunnen veroorzaken. Dit kan een algemeen positief effect hebben op onze gezondheid. Het is algemeen bekend dat verstoring van het circadiane ritme het risico op obesitas en ook op metabole stoornissen zoals diabetes kan verhogen, wat verder wordt bevestigd door de huidige studie over vasten. Bevindingen definiëren slechts de eerste stap om te begrijpen hoe vasten onze circadiane ritmes beïnvloedt, maar het is in de richting van het vinden van het meest optimale vastenregime/richtlijnen die metabolisme-verhogende effecten kunnen hebben en een goede gezondheid kunnen bevorderen. Naast lichaamsbeweging en een eiwitrijk dieet, kan intermitterend vasten (staren met een interval van 12 uur) een goede aanvulling zijn op de levensstijl.
***
Bron (nen)
Kinouchi K et al. 2018. Vasten zorgt voor een overstap naar alternatieve dagelijkse paden in lever en spieren. Cell Reports. 25 (12). https://doi.org/10.1016/j.celrep.2018.11.077
