Tweelingstudies tonen aan dat dure en populaire probiotica mogelijk niet effectief zijn bij de behandeling van 'buikgriep' bij jonge kinderen.
Gastro-enteritis of gewoonlijk genoemd als 'buikgriep' treft wereldwijd miljoenen jonge kinderen. Het is veroorzaakt door bacteriën, virussen of parasieten en hoewel het geen levensbedreigende ziekte is, is het een enorme last voor de medische zorg, aangezien het een veelvoorkomende oorzaak van ziekenhuisopname is. Er is geen snelle behandeling voor pediatrische acute gastro-enteritis, behalve het geven van vocht aan kinderen, voornamelijk om uitdroging te voorkomen, en wat medicijnen tegen misselijkheid en voldoende rust. Omdat er geen goede behandeling is, schrijven artsen voor: probiotica bij de behandeling van kinderen met acute gastro-enteritis.
Een beter begrip van het microbioom - miljoenen vriendelijke bacteriën, virussen, schimmels enz. - waarvan wordt aangenomen dat ze het menselijk lichaam ten goede komen, heeft de groei van probiotica aangewakkerd. Probiotica zijn in de eerste plaats veilige levende micro-organismen, ook wel 'vriendelijke' of 'goede' bacteriën genoemd waarvan wordt gedacht dat ze de maag bestrijden infecties. Er wordt aangenomen dat ze de normale balans van bacteriën in ons spijsverteringsstelsel herstellen en ze versterken ook onze immuniteit door ons immuunsysteem te verbeteren. Veel kleinere onderzoeken hebben aangetoond dat probiotica nuttig kunnen zijn, maar dergelijke resultaten waren beperkend.
Probiotica toch niet effectief?
Een nieuwe krachtige studie1 gepubliceerd New England Journal of Medicine, waarbij 1,000 kinderen (3 maanden tot 4 jaar oud) betrokken waren, geeft het eerste bewijs dat probiotica misschien niet de beste of nuttige benadering is, vooral voor jonge kinderen. De auteurs wilden overtuigend bewijs voor of tegen het gebruik van probiotica bij zuigelingen en peuters die lijden aan acute gastro-enteritis. Onderzoekers evalueerden een meest voorgeschreven probiotica genaamd Lactobacillus rhamnosus GG (LGG), die een versie heeft die bij uitstek geschikt is voor baby's en jonge kinderen. De studie omvatte 971 kinderen die van 3 tot 2014 gedurende 2017 jaar werden behandeld in noodcentra in geografisch diverse medische centra in de Verenigde Staten. De kinderen werden gekozen als ze symptomen van gastro-enteritis vertoonden, zoals dunne ontlasting, braken, diarree of darminfectie. Voorwaarde was wel dat ze de afgelopen 2 weken geen probiotica hadden genuttigd.
De helft van de kinderen werd willekeurig gekozen om gedurende vijf dagen tweemaal daags probiotische LGG te krijgen, anderen consumeerden een identiek ogende placebo. Daarnaast kregen kinderen standaard klinische zorg. Onderzoekers of de ouders wisten op dat moment niet welke van de kinderen probiotica kregen. Het bleek dat alle kinderen dezelfde symptomen en identiek herstel vertoonden - of ze nu probiotica of placebo kregen - elk kind had bijvoorbeeld twee dagen diarree. Er werd ook een vergelijking gemaakt tussen zuigelingen en peuters. Patiënten die probiotica hadden ingenomen, werden getest om te zien of gastro-enteritis werd veroorzaakt door een virus of door bacteriën. Het probioticum werd ook onafhankelijk getest op zuiverheid en sterkte. Onderzoekers kwamen maar tot één conclusie: probiotische LGG maakte geen verschil. Het probioticum hielp ook niet bij het beteugelen van braken of diarree.
In een tweede studie2 uitgevoerd in Canada ook gepubliceerd in New England Journal of Medicine, 886 kinderen (in de leeftijd van 3 maanden tot 2 jaar) met gastro-enteritis kregen een vijfdaagse kuur probiotica met Lactobacillus rhamnosus R001 en Lactobacillus helveticus R0052 of een placebo (vaak gegeven in Zuid-Azië). Ook in deze studie werd geen verschil gezien tussen de twee groepen kinderen die probiotica of placebo kregen.
Deze tweelingstudies in Canada en in de Verenigde Staten concluderen dat twee populaire probiotische formuleringen die werden getest eenvoudigweg geen effect hadden op de kinderen en daarom kan worden geconcludeerd dat probiotica niet mogen worden gebruikt voor gastro-enteritis, noch door artsen, noch door hun eigen ouders. Artsen moeten de totaliteit van deze bewijzen in overweging nemen en moeten hetzelfde opnemen in interventiestrategieën voor acute pediatrische diarree. De auteurs maken echter duidelijk dat hun studies gaan over het effect van twee populaire probiotica op gastro-enteritis bij jonge kinderen en het beweert niet dat probiotica voor alles volledig moeten worden geëlimineerd. Hoewel veilig, zijn probiotica nog steeds dure en onnodige 'bacteriën bevattende pillen' en het is beter voor de kinderen om in plaats daarvan goed voedsel te consumeren, zoals yoghurt, fruit of groenten.
Dergelijke studies zijn ook cruciaal om vooruitgang te boeken bij het elimineren van medicijnen die geen effect hebben. Probiotica worden verkocht omdat ze effectief zijn bij allerlei kwalen - van spijsvertering tot zwaarlijvigheid en hart en ook voor de geestelijke gezondheid. Dit is een miljoenenindustrie; Deskundigen dringen er echter op aan dat er behoefte is aan strengere regelgeving rond probiotica, aangezien deze vallen onder voedingssupplementen die anders geen goedkeuring vereisen, in tegenstelling tot andere vrij verkrijgbare medicijnen. En het meeste onderzoek naar de goedheid van probiotica is klein en beperkend en niet-overtuigend en verstoken van enig sterk bewijs. Daarom, gezien de populariteit van probiotica, is er behoefte aan grote, hoogwaardige, onafhankelijke en krachtige onderzoeken zoals deze om tot algemene conclusies te komen.
***
{U kunt de originele onderzoekspaper lezen door op de DOI-link hieronder in de lijst met geciteerde bron(nen) te klikken}
Bron (nen)
1. Schnadower D et al. 2018. Lactobacillus rhamnosus GG versus Placebo voor acute gastro-enteritis bij kinderen. N Engl J Med.. https://doi.org/10.1056/NEJMoa1802598
2. Freedman SB et al. 2018. Multicenter proef van een combinatieprobioticum voor kinderen met gastro-enteritis. N Engl J Med. 379. https://doi.org/10.1056/NEJMoa1802597