Intermitterend vasten heeft een breed scala aan effecten op het endocriene systeem, waarvan vele schadelijk kunnen zijn. Daarom mag tijdgebonden voeding (TRF) niet generiek worden voorgeschreven zonder dat een gezondheidswerker de individuele kosten en baten onderzoekt om te zien of TRF geschikt is voor een persoon.
Type 2Ddiabetes (T2D) is een veel voorkomende ziekte, voornamelijk veroorzaakt door insuline weerstand; T2D draagt significant bij aan verhoogd morbiditeits- en mortaliteitsrisico1. Insulineresistentie is het uitblijven van een reactie van de lichaamscellen op het hormoon insuline, dat signalen aan cellen geeft om glucose op te nemen.2. Er is veel aandacht voor intermitterend vastend (het eten van dagelijkse voedingsbehoeften in een beperkte tijdsperiode, zoals het consumeren van een dagvoedsel in 8 uur in plaats van 12 uur) vanwege de effectiviteit ervan als behandelingsoptie voor diabetes1 Periodieke vastend, ook wel tijdsbeperkte voeding (TRF) genoemd, wordt breed onderschreven in de gezondheids- en fitnessindustrie. Er zijn echter talloze significante effecten van TRF op het endocriene systeem, waarvan er vele gunstig kunnen zijn of mogelijk een gezondheidsrisico kunnen vormen.
Een onderzoek vergeleek hormonale profielen van mannen met weerstandstraining die in 2 groepen waren verdeeld: TRF-groep die dagelijkse calorieën consumeerde in een venster van 8 uur versus controlegroep die dagelijkse calorieën consumeerde in een venster van 13 uur (ervan uitgaande dat elke maaltijd 1 uur nodig heeft om te consumeren)3. De controlegroep had een afname van 13.3% in insuline, terwijl de TRF-groep een afname van 36.3% had3. Dit dramatische effect van TRF om seruminsuline te verminderen, is waarschijnlijk de oorzaak van de gunstige effecten van TRF op de insulinegevoeligheid en heeft geleid tot zijn rol als mogelijke behandelingsoptie voor T2D.
De controlegroep had een toename van 1.3% in insuline-achtige groeifactor 1 (IGF-1) terwijl de TRF-groep een afname van 12.9% had3. IGF-1 is een belangrijke groeifactor die de groei van weefsels door het hele lichaam stimuleert, zoals de hersenen, botten en spieren4daarom zou de significante vermindering van IGF-1 negatieve effecten kunnen hebben, zoals vermindering van de botdichtheid en spiermassa, maar zou ook de groei van bestaande tumoren kunnen voorkomen.
De controlegroep had een afname van 2.9% in cortisol, terwijl de TRF-groep een toename had van 6.8%3. Deze toename van cortisol zou de katabole, eiwitafbrekende effecten in weefsels zoals spieren versterken, maar zou ook de lipolyse verhogen (afbraak van lichaamsvet voor energie)5.
De controlegroep had een toename van 1.3% van het totale testosteron, terwijl de TRF-groep een afname van 20.7% had3. Deze dramatische afname van testosteron door TRF kan een afname van de seksuele functie, bot- en spierintegriteit en zelfs de cognitiefunctie veroorzaken vanwege het brede scala aan effecten van testosteron op een reeks weefsels6.
De controlegroep had een toename van 1.5% in trijoodthyronine (T3), terwijl de TRF-groep een afname van 10.7% had3. Deze waargenomen verlaging van T3 zou de stofwisseling verlagen en zou kunnen bijdragen aan depressie, vermoeidheid, verminderde perifere reflexen en constipatie7 vanwege de fysiologische acties van T3.
Kortom, intermitterend vastend heeft een breed scala aan effecten op het endocriene systeem, waarvan vele schadelijk kunnen zijn. Daarom mag TRF niet generiek worden voorgeschreven zonder dat een gezondheidswerker individueel-specifieke kosten en baten onderzoekt om te zien of TRF geschikt is voor een persoon.
***
Referenties:
- Albosta, M., & Bakke, J. (2021). Met tussenpozen vastend: is er een rol bij de behandeling van diabetes? Een overzicht van de literatuur en een gids voor huisartsen. Klinische diabetes en endocrinologie, 7(1), 3. https://doi.org/10.1186/s40842-020-00116-1
- NIDDKD, 2021. Insulineresistentie en prediabetes. Online verkrijgbaar bij https://www.niddk.nih.gov/health-information/diabetes/overview/what-is-diabetes/prediabetes-insulin-resistance
- Moro, T., Tinsley, G., Bianco, A., Marcolin, G., Pacelli, QF, Battaglia, G., Palma, A., Gentil, P., Neri, M., & Paoli, A. ( 2016). Effecten van acht weken tijdgebonden voeding (16/8) op basaal metabolisme, maximale kracht, lichaamssamenstelling, ontsteking en cardiovasculaire risicofactoren bij resistent getrainde mannen. Tijdschrift voor translationele geneeskunde, 14(1), 290. https://doi.org/10.1186/s12967-016-1044-0
- Laron Z. (2001). Insuline-achtige groeifactor 1 (IGF-1): een groeihormoon. Moleculair pathologie: MP, 54(5), 311-316. https://doi.org/10.1136/mp.54.5.311
- Thau L, Gandhi J, Sharma S. Fysiologie, Cortisol. [Bijgewerkt op 2021 februari 9]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2021 jan-. Beschikbaar van: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK538239/
- Bain J. (2007). De vele gezichten van testosteron. Klinische interventies bij veroudering, 2(4), 567-576. https://doi.org/10.2147/cia.s1417
- Armstrong M, Asuka E, Fingeret A. Fysiologie, schildklierfunctie. [Bijgewerkt 2020 mei 21]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2021 jan-. Beschikbaar van: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK537039/
***