Van de eerste Wereldklimaatconferentie in 1979 tot COP29 in 2024 is de reis van klimaatconferenties een bron van hoop geweest. Hoewel de conferenties succesvol zijn geweest in het jaarlijks op regelmatige basis bijeenbrengen van de hele mensheid voor een gemeenschappelijke zaak van het beperken van de opwarming van de aarde en het omgaan met de uitdagingen die gepaard gaan met klimaatverandering, is het succes tot nu toe in het beperken van emissies, klimaatfinanciering en mitigatie nog veel te wensen over. In het huidige scenario lijkt het behalen van de doelstelling om de opwarming tegen het einde van de eeuw te beperken tot 1.5 graad, zoals vastgelegd in het Akkoord van Parijs, minder waarschijnlijk, gezien de terughoudendheid van veel ontwikkelingslanden en de partijen die fossiele brandstoffen produceren. Klimaatfinanciering was de centrale focus van de onlangs afgesloten COP29 in Bakoe. Het zou de financiering kunnen verdrievoudigen van $ 100 miljard per jaar naar $ 300 miljard per jaar in 2035, maar dit is veel minder dan de geschatte financiële behoefte om klimaatuitdagingen aan te gaan. In de Bakoe-sessie werd overeengekomen om "de inspanningen van alle actoren te verzekeren om samen te werken om de financiering van ontwikkelingslanden op te schalen, van publieke en private bronnen tot een bedrag van $ 1.3 biljoen per jaar in 2035", maar klimaatfinanciering blijft een heikel punt tussen Noord en Zuid. Het succes van emissiereductie en klimaatveranderingmitigatie zou sterk afhangen van de vraag of er een biljoen dollar fonds beschikbaar komt om Non-Annex I-partijen (d.w.z. ontwikkelingslanden) te ondersteunen.
Klimaatveranderingsconferentie van de Verenigde Naties is een jaarlijks evenement. De Klimaatveranderingsconferentie van dit jaar, namelijk de 29th De Conferentie van Partijen (COP) van het Raamverdrag van de Verenigde Naties inzake klimaatverandering (UNFCCC) werd gehouden van 11 tot en met 2024 november 24 in Bakoe, Azerbeidzjan.
De Eerste Wereldklimaatconferentie (WCC) werd in februari 1979 in Genève gehouden onder auspiciën van de Wereld Meteorologische Organisatie (WMO). Het was een wetenschappelijke bijeenkomst van experts die erkenden dat het wereldwijde klimaat in de loop der jaren is veranderd en de implicaties ervan voor de mensheid onderzochten. In de Verklaring werd een beroep gedaan op de Naties om de klimaatkennis te verbeteren en door de mens veroorzaakte negatieve veranderingen in het klimaat te voorkomen. De eerste WCC leidde onder andere tot de oprichting van een panel van experts over klimaatverandering.
Het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) werd in november 1988 opgericht door de Wereld Meteorologische Organisatie (WMO) en het Milieuprogramma van de Verenigde Naties (UNEP) om de wetenschap met betrekking tot klimaatverandering te beoordelen. Het werd gevraagd om de staat van de bestaande kennis over het klimaatsysteem en klimaatverandering te beoordelen; de milieu-, economische en sociale gevolgen van klimaatverandering; en de mogelijke responsstrategieën. In zijn eerste beoordelingsrapport dat in november 1990 werd uitgebracht, merkte het IPCC op dat broeikasgassen aanzienlijk zijn toegenomen in de atmosfeer als gevolg van menselijke activiteiten, vandaar de tweede Wereldklimaatconferentie en de oproep voor een wereldwijd verdrag over klimaatverandering.
De tweede Wereldklimaatconferentie (WCC) werd gehouden in oktober-november 1990 in Genève. De experts benadrukten het risico van klimaatverandering, maar waren teleurgesteld door het ontbreken van een hoog niveau van betrokkenheid in de Ministeriële Verklaring. Desondanks boekte het vooruitgang met het voorgestelde wereldwijde verdrag.
Op 11 december 1990 richtte de Algemene Vergadering van de VN het Intergouvernementele Onderhandelingscomité (INC) op voor een Raamverdrag inzake Klimaatverandering en de onderhandelingen begonnen. In mei 1992 werd het Raamverdrag van de Verenigde Naties inzake klimaatverandering (UNFCCC) werd aangenomen op het hoofdkwartier van de VN. In juni 1992 stond de UNFCCC open voor ondertekening op de Earth Summit in Rio. Op 21 maart 1994 trad de UNFCCC in werking, als een internationaal verdrag om de uitstoot van broeikasgassen te beperken en zich aan te passen aan klimaatverandering. Dit is gebaseerd op het principe van gemeenschappelijke maar gedifferentieerde verantwoordelijkheid en respectieve capaciteit (CBDR-RC), d.w.z. individuele landen hebben verschillende capaciteiten en verschillende verantwoordelijkheden en verschillende verplichtingen bij het aanpakken van klimaatverandering.
UNFCCC is een fundamenteel verdrag dat een basis biedt voor onderhandelingen en overeenkomsten op basis van nationale omstandigheden. 197 landen hebben dit verdrag ondertekend en geratificeerd; elk staat bekend als 'Partij' bij het raamwerkverdrag. De landen zijn verdeeld in drie groepen op basis van verschillende verbintenissen - Annex I Partijen (de geïndustrialiseerde OESO-landen plus economieën in transitie in Europa), Annex II Partijen (de OESO-landen van Annex I) en Non-Annex I Partijen (ontwikkelingslanden). Annex II Partijen bieden financiële middelen en ondersteuning aan Non-Annex I Partijen (d.w.z. ontwikkelingslanden) om emissiereductieactiviteiten te ondernemen.
De landen (of de Partijen bij het UNFCCC) komen elk jaar bijeen op de Conferentie van partijen (COP) om multilaterale reacties op klimaatverandering te onderhandelen. De “Conferences of Parties (COP)” die elk jaar worden gehouden, worden ook wel “United Nations Climate Change Conferences” genoemd.
De eerste Conferentie van Partijen (COP 1) werd in april 1995 in Berlijn gehouden, waar werd erkend dat de toezeggingen van de Partijen in het Verdrag 'ontoereikend' waren om de doelstellingen te halen. Daarom werd er tijdens COP3 in Kyoto op 11 december 1997 een overeenkomst aangenomen om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen. In de volksmond wordt dit ook wel 'Conference of the Parties' (COP XNUMX) genoemd. Kyotoprotocol, dit was 's werelds eerste verdrag ter vermindering van broeikasgasemissies gericht op het voorkomen van gevaarlijke antropogene interferentie met het klimaatsysteem. Dit verplichtte ontwikkelde landen om emissies te verminderen. De eerste verbintenis eindigde in 2012. Een tweede verbintenisperiode werd overeengekomen tijdens COP18 in 2012 in Doha, die de overeenkomst verlengde tot 2020.
Het Akkoord van Parijs is misschien wel het meest uitgebreide besluit tot nu toe van de wereldgemeenschap 195 om klimaatverandering te bestrijden en zo een koolstofarme, veerkrachtige en duurzame toekomst te creëren. Het werd aangenomen op 12 december 2015 tijdens de COP 21-sessie in de Franse hoofdstad. Dit zette een veelomvattende koers uit die veel verder gaat dan het verminderen van broeikasgasemissies en die ook mitigatie, aanpassing en klimaatfinanciering van klimaatverandering omvat.
Tabel: Paris Agreement
| 1. Temperatuurdoelen: Beperk de stijging van de gemiddelde mondiale temperatuur tot minder dan 2°C boven het pre-industriële niveau en streef ernaar de temperatuurstijging te beperken tot 1.5°C boven het pre-industriële niveau (Artikel 2) |
| 2. Beloften van partijen: Reageer op klimaatverandering als ‘nationaal vastgestelde bijdragen’ (Artikel 3) Bereik zo snel mogelijk een wereldwijde piek in de uitstoot van broeikasgassen om temperatuurdoelstellingen te behalen (Artikel 4) Werk samen aan coöperatieve benaderingen met behulp van internationaal overgedragen mitigatieresultaten ten behoeve van nationaal vastgestelde bijdragen (Artikel 6) |
| 3. Aanpassing en duurzame ontwikkeling: Verbeter het aanpassingsvermogen, versterk de veerkracht en verminder de kwetsbaarheid voor klimaatverandering, op weg naar duurzame ontwikkeling (Artikel 7) Erken het belang van het voorkomen, minimaliseren en aanpakken van verlies en schade als gevolg van de negatieve effecten van klimaatverandering, en de rol van duurzame ontwikkeling bij het verminderen van negatieve risico's (Artikel 8) |
| 4. Mobilisatie van klimaatfinanciering door ontwikkelde landen: Financiële middelen beschikbaar stellen om ontwikkelingslanden te helpen met zowel mitigatie als adaptatie (Artikel 9) |
| 5. Educatie en bewustwording: Verbetering van de educatie, training, bewustwording, participatie en toegang van het publiek tot informatie over klimaatverandering (Artikel 12) |
In februari 2023 waren er 195 landen die het Akkoord van Parijs ondertekenden. De VS trok zich in 2020 terug uit het akkoord, maar trad in 2021 weer toe.
Het belang van het doel van het Klimaatakkoord van Parijs om de opwarming van de aarde tegen 1.5 te beperken tot 2050°C boven het pre-industriële niveau, werd in oktober 2018 door het IPCC bevestigd als een noodzaak om frequentere en ernstigere droogtes, overstromingen en stormen en andere ernstigste gevolgen van klimaatverandering te voorkomen.
Om de opwarming van de aarde te beperken tot 1.5°C, moeten de broeikasgasemissies vóór 2025 pieken en tegen 2030 gehalveerd zijn. beoordeling (van collectieve vooruitgang in de implementatie van klimaatdoelen van het Akkoord van Parijs uit 2015) die werd geleverd op COP28 in Dubai in 2023, onthulde dat de wereld niet op schema ligt om de temperatuurstijging te beperken tot 1.5 °C tegen het einde van deze eeuw. De transitie is niet snel genoeg om een vermindering van 43% in broeikasgasemissies te bereiken tegen 2030, wat de opwarming van de aarde zou kunnen beperken binnen de huidige ambities. Daarom riep COP 28 op tot een volledige transitie van fossiele brandstoffen naar netto nul emissies tegen 2050 door de capaciteit voor hernieuwbare energie te verdrievoudigen, de verbeteringen van de energie-efficiëntie tegen 2030 te verdubbelen, de onverminderde kolenenergie af te bouwen, inefficiënte subsidies voor fossiele brandstoffen af te bouwen en andere maatregelen te nemen die de transitie weg van fossiele brandstoffen in energiesystemen bevorderen, en zo het begin van het einde van het fossiele brandstoftijdperk inluiden.
COP28 lanceerde een wereldwijd klimaatfinancieringskader voor de financiering van een nieuwe klimaateconomie, waarbij ervoor wordt gezorgd dat klimaatfinanciering beschikbaar, betaalbaar en toegankelijk is. COP28-verklaring Een mondiaal kader voor klimaatfinanciering zou het mondiale Noorden en het mondiale Zuiden dichter bij elkaar moeten brengen, voortbouwend op het momentum dat is ontstaan door bestaande initiatieven.
De twee centrale thema's van COP28, namelijk het verminderen van de CO29-uitstoot en klimaatfinanciering, klonken ook luid en duidelijk door op de onlangs afgesloten COPXNUMX.
COP29 werd gehouden in Bakoe, Azerbeidzjan van 11 november 2024 tot en met 22 november 2024, maar de sessie werd met ongeveer 33 uur verlengd tot 24 november 2024 om de onderhandelaars extra tijd te geven om tot consensus te komen. Er kon geen vooruitgang worden geboekt met het doel van "volledige overgang van fossiele brandstoffen naar netto nul emissies tegen 2050 om de opwarming van de aarde te beperken tot 1.5 °C tegen het einde van deze eeuw" (misschien vanwege een belangenconflict, aangezien Azerbeidzjan een belangrijke producent is van ruwe olie en aardgas).
Desondanks zou een baanbrekende overeenkomst kunnen worden bereikt om de klimaatfinanciering aan ontwikkelingslanden te verdrievoudigen, van het vorige doel van $ 100 miljard per jaar, naar $ 300 miljard per jaar in 2035. Dit is een verdrievoudiging, maar veel minder dan de geschatte financiële behoefte om klimaatuitdagingen aan te gaan. Er was echter een overeenkomst om "de inspanningen van alle actoren veilig te stellen om samen te werken om de financiering aan ontwikkelingslanden op te schalen, van publieke en private bronnen tot een bedrag van $ 1.3 biljoen per jaar in 2035", maar klimaatfinanciering blijft een heikel punt tussen Noord en Zuid. Het succes van emissiereductie en klimaatveranderingmitigatie zou grotendeels afhangen van de vraag of er een biljoen dollar fonds beschikbaar komt om Non-Annex I-partijen (d.w.z. ontwikkelingslanden) te ondersteunen.
***
Referenties:
- WMO 1979. De Verklaring van de Wereldklimaatconferentie. Beschikbaar op https://dgvn.de/fileadmin/user_upload/DOKUMENTE/WCC-3/Declaration_WCC1.pdf
- UNFCC. Tijdlijn. Beschikbaar op https://unfccc.int/timeline/
- UNFCC. Wat zijn partijen en niet-partij-stakeholders? Beschikbaar op https://unfccc.int/process-and-meetings/what-are-parties-non-party-stakeholders
- LSE. Wat is het VN-Klimaatverdrag (UNFCCC)? Beschikbaar op https://www.lse.ac.uk/granthaminstitute/explainers/what-is-the-un-framework-convention-on-climate-change-unfccc/
- UNFCC. Kyoto Protocol – Doelstellingen voor de eerste verbintenisperiode. Beschikbaar op https://unfccc.int/process-and-meetings/the-kyoto-protocol/what-is-the-kyoto-protocol/kyoto-protocol-targets-for-the-first-commitment-period
- LSE. Wat is het Akkoord van Parijs? Beschikbaar op https://www.lse.ac.uk/granthaminstitute/explainers/what-is-the-paris-agreement/
- COP29. Doorbraak in Bakoe levert $1.3 biljoen “Baku Finance Goal” op. Geplaatst op 24 november 2024. Beschikbaar op https://cop29.az/en/media-hub/news/breakthrough-in-baku-delivers-13tn-baku-finance-goal
- UKFCCC. Nieuws – COP29 VN-klimaatconferentie stemt in met verdrievoudiging van financiering voor ontwikkelingslanden, ter bescherming van levens en bestaansmiddelen. Geplaatst op 24 november 2024. Beschikbaar op https://unfccc.int/news/cop29-un-climate-conference-agrees-to-triple-finance-to-developing-countries-protecting-lives-and
***
